Bài: Ngô Ly Kha, ảnh: Giang Đoàn, Oki Hiroyuki

Ở tuổi 40, kiến trúc sư ước mong được xây lên những điểm dừng chân trải dài khắp đất nước trước khi anh tự về hưu và nhốt mình trong một căn nhà lộng gió bên bờ biển (hay trên rừng). Và Thủy Viên cà phê là một điểm dừng chân như thế, cách Sài Gòn hơn 70km về nước Nam.

Một sáng cuối tuần, chúng tôi xuôi cao tốc Trung Lương về thành phố Mỹ Tho. Đã nghe kiến trúc sư kể về công trình này gần hai năm qua, tôi vẫn không khỏi ngạc nhiên khi được nhìn ngắm và cảm nhận công trình bằng mọi giác quan của mình. Một sự pha trộn kỳ lạ giữa lớp vỏ kiến trúc hiện đại và những vật liệu cũ; giữa tính phóng khoáng, hào sảng của miền Tây với lối xử lý không gian đậm chất Tây phương; giữa những món đồ trưng bày lâu năm với những vị khách nhí chừng dăm bảy tuổi… Chẳng hiểu sao, tất cả mớ lộn xộn ấy lại kết hợp với nhau rất ăn ý, nhịp nhàng.

Anh Hòa, chủ đầu tư Thủy Viên, là một người gốc Hoa đam mê kinh doanh cà phê và đồ cổ. Từ khi có ý định dời quán về một không gian mới, anh đã chủ động quy hoạch nơi trồng cây xanh, sưu tập các vật liệu cũ và tìm kiếm nhóm thiết kế hợp rơ với mình. Quá trình thai nghén kéo dài gần hai năm, cho đến khi Thủy Viên đi vào hoạt động từ 6 tháng trước.

Công trình lưu giữ một phần ký ức của Mỹ Tho (một khu đô thị trù phú với bề dày lịch sử văn hóa đặc trưng của miền Tây sông nước) khi sử dụng gạch, ngói, cửa cũ từ các công trình ở địa phương thời Pháp thuộc nhưng mang một diện mạo mới hiện đại và cởi mở.

Khu đất rộng hơn 1ha nằm trong một khu phố yên ắng ngay trung tâm thành phố, được bao quanh bởi một vườn cây ăn trái và hệ kênh rạch tự nhiên, trở thành cảm hứng sáng tạo cho người thiết kế. Công trình bao gồm 3 gian nhà nằm xung quanh hồ nước, gồm gian nhà chính dành cho khách cà phê, một gian nhà đa chức năng nhỏ và một gian nhà phụ trợ với lối bố trí mặt bằng theo các hình học cơ bản.

Gian nhà chính là một hình chóp cụt phi đối xứng, lợp mái ngói, treo lơ lửng trên mặt hồ với tường kính bao quanh nhằm giải phóng tầm nhìn xung quanh. Không gian bên trong được chia thành những khoảng nhỏ, giật cấp, vừa đủ để khách ngồi ngang tầm với mặt nước bên ngoài. Nguyên lý cửa sổ băng ngang của Le Corbusier được khuếch đại thành 3 mặt tiếp xúc với cảnh quan, xóa nhòa ranh giới và điều hòa không khí trong – ngoài. Nhóm thiết kế cũng giữ lại toàn bộ hiện trạng cây xanh và kênh rạch tự nhiên giúp công trình được hòa vào cảnh quan và duy trì không khí mát mẻ từ tận lõi công trình.
Không chỉ quan tâm đến lớp vỏ vật chất, tất cả thức uống trong quán đều được chủ đầu tư chăm chút dựa trên tiêu chí sạch và an toàn cho sức khỏe. Cà phê được rang xay tại quán, rau quả trồng tại vườn và được pha chế theo những công thức riêng của quán.

Thủy Viên có thể được xem như một điểm dừng chân đầu tiên ở cửa ngõ miền Tây của văn phòng kiến trúc trẻ. Đường vẫn còn dài và hành trình sắp tới sẽ còn thú vị lắm thay!

Thông tin công trình:

Địa chỉ công trình: Thủy Viên Cà phê, Thành phố Mỹ Tho, Tiền Giang

Thiết kế kiến trúc: G+ architects

Nhóm kiến trúc sư: Đoàn Bằng Giang, Lê Hoàng Vũ, Hồng Diễu

Địa chỉ: 29/3 Bùi Văn Thêm, Phường 9, Quận Phú Nhuận, TP. HCM

Website: http://kgt.com.vn/

[P/S: Bài đã đăng trên tạp chí Kiến trúc Nhà Đẹp, tháng 4.2019]